Współcześni nauczyciele, opiekunowie, wychowawcy w poczuciu odpowiedzialności za swoich uczniów, wychowanków, podopiecznych pozostają często bezradni wobec złożoności i dynamizmu problemów, które im zagrażają, a także w obliczu uwarunkowań legislacyjnych i organizacyjnych, którym podlegają. Prezentowane opracowanie jest jednym z głosów w społecznej dyskusji w sprawie ról, zadań i funkcji nauczyciela, opiekuna, wychowawcy w różnorodnych środowiskach wychowawczych, poczynając od edukacji na poziomie elementarnym aż do poziomu akademickiego włącznie. Wskazuje także, iż analizując trudne problemy teraźniejszości, nie można odcinać się od źródeł, które dostarczają nam wzorów rozwiązań, wytyczają drogi postępowania. Odwoływanie się do dziedzictwa pedagogicznego może być inspirujące przy rozwiązywaniu problemów współczesności i przyszłości, a znajomość dorobku minionych pokoleń jest równie ważna jak znajomość aktualnych i przyszłych tendencji rozwojowych. Ze Słowa wstępnego