Dzięki lekturom wielu dzieł polskiej literatury najnowszej książka odkrywa fundamentalne napięcie między niepokojąco zintegrowaną i zniewalającą współczesnością a różnorakimi formami bycia niewspółczesnego. W silnie naznaczonej doświadczeniami historycznymi polskiej literaturze dochodzi do nowego uwrażliwienia na przeżycie czasu. Pojawia się w niej dojrzała forma życia asynchronicznego, którego ekspresje opisuje monografia, by pokazać na koniec, jak polska literatura wkracza w niepozbawiony nadziei społecznej czas plastyczny.