Dzieje Europy romańskiej to pasjonująca historia napięć pomiędzy uniwersalnością, mającą źródło w mowie i kulturze łacińskiej, a specyfiką języków, regionów, krain, prowincji… Spory między centrum a peryferiami są niezmienna cecha tej przestrzeni i być może stanowią nieuświadomioną, ukrytą strukturę debat o globalizacji. Paryż, Rzym, Madryt niejednokrotnie zaradzały pragnienie kulturowej dominacji w stosunku do mniejszości językowych zamieszkujących terytoria państw, w których one były administracyjnymi stolicami.