Problematyka książki sytuuje się w kontekście zarzutów wielokrotnie stawianych literaturze młodopolskiej, dotyczących zjawiska wielosłowia, braku panowania nad tokiem nadmiernie elokwentnej, emocyjnej wypowiedzi i – w rezultacie – utraty perspektywy refleksji oraz komunikacji społecznej. W literaturze epoki autor szuka świadectw, skłaniających do modyfikowania takich sądów. Główną częścią książki jest próba rekonstrukcji estetycznych i filozoficznych poglądów Stanisława Lacka, jednego z najciekawszych krytyków polskich przełomu XIX i XX wieku. Autor bada liczne wystąpienia Lacka z dziedziny krytyki literackiej, teatralnej i plastycznej, poszukując wspólnych tym tekstom wyznaczników postawy światopoglądowej i estetycznej. Młodopolski krytyk jawi się dzięki temu jako oryginalny poszukiwacz odpowiedzi na poczucie hipertrofii i kryzysu współczesnego mu języka, formułujący własny program „kultury małomównej”.