Tom jest edytorskim pokłosiem międzynarodowej konferencji naukowej, która odbyła się w czerwcu 2005 roku w Chełmie. Celem organizatorów sympozjum było zainspirowanie badaczy z kraju i zagranicy do podjęcia próby naukowego opisu działalności literackiej i społeczno-politycznej kresowianek w okresie międzypowstaniowego romantyzmu, pozytywizmu i Młodej Polski, a także dwudzietolecia międzywojennego. Kulturowy fenomen wieloaspektowej aktywności kolejnych pokoleń kobiet, które poprzez zaangażowanie w kwestie narodowe, społeczne czy polityczne wpływały na kształtowanie wzorca zachowań heroiczno-patriotycznych, stanowił wyzwanie intelektualne tyleż interesujące co trudne. Prezentowane w tomie artykuły wskazują, iż różnorodna, czasami wręcz zaskakująco wszechstronna działalność związanych z Kresami kobiet kryje w sobie wiele interesujących problemów badawczych.