Teksty zebrane w książce O demokracji, pamięci i Europie Środkowej, w większości niepublikowane wcześniej po polsku, obejmują półwiecze eseistyki Claudia Magrisa. Znajdziemy w nich najważniejsze dla włoskiego pisarza zagadnienia – pytania o zasadę tworzenia i funkcjonowania prawa, o znaczenie laickości, rozważania o bolesnych zadaniach pamięci, o tożsamości i pograniczu. Oczywiście nie mogło również zabraknąć habsburskiego mitu.

Świat opisywany i obserwowany przez autora to świat w kryzysie – jednostki, podmiotu, państwa. Eseje czytane dzisiaj stają się zatem głosem w dyskusji o współczesności – wyważonym, otwartym na dialog, pozbawionym nostalgii – a także próbą poszukiwania wspólnych wartości, wyrastającą z tęsknoty, ale pozbawioną złudnej nadziei.

Z charakterystyczną elegancką erudycją Magris sięga do postaci i wielkich dzieł filozofii i literatury. W obliczu rozpadu świata, w którym panował ład i porządek, pisarz zdaje się przekonywać, że wyobraźnia i literatura mają niekiedy największą moc.