Obowiązujący, trzeci polski kodeks karny z 1997 roku kształtował się pod hasłem osłabienia punitywności polskiego prawa karnego i zadośćuczynienia pokrzywdzonemu. Zasadnicze zmiany w stosunku do poprzedniego stanu prawnego dotyczą części szczególnej (poszczególne przestępstwa) i rozwiązań w zakresie polityki karnej, jak sankcje karne, nadzwyczajne obostrzenia kary, stosowanie środków związanych z poddaniem sprawcy próbie. Zmiany objęły w pewnym stopniu również niektóre kwestie o charakterze bardziej teoretycznym niż praktycznym. Osłabienie represyjności polskiego prawa karnego było dość powszechnie aprobowane w środowiskach prawniczych, problemem spornym pozostały natomiast granice tego osłabienia. Spory w tej sprawie znalazły korzystne warunki z uwagi na niespotykany w Polsce wzrost przestępczości stwierdzonej w czasie, gdy kodeks wchodził w życie. Tworzyło to niestety korzystny klimat do przeprowadzania zmian nowego kodeksu karnego. Ich liczba przekroczyła dwadzieścia. Celem konferencji była właśnie ocena dokonanych nowelizacji, a także wypowiedzenia się co do dalszych potrzeb lub ich braku w tym zakresie. Zamierzeniem organizatorów konferencji była ponowna próba ustosunkowania się do tych problemów.