Tematem analiz zawartych w książce jest złożona i wielowymiarowa specyfika zewnętrznych granic Unii Europejskiej. Zagadnienie przestawione jest na tle obecnych przemian, określanych nierzadko mianem „kryzysu” projektu integracyjnego. Punktem wyjścia do rozważań jest przekonanie, że doświadczane obecnie problematyzowanie granic zewnętrznych Unii Europejskiej stanowi w istocie wielkie wyzwanie zdefiniowania na nowo jej własnej tożsamości. Proces ten odbywa się poprzez odniesienie do pożądanej i ostatecznej lokalizacji zewnętrznych granic Unii Europejskiej, a także funkcji, jakie te granice winny pełnić. Im częściej zastanawiamy się czym jest i czym ma być Unii Europejska, w którą stronę powinien podążać proces integracji i jaki ma przybrać kształt, tym wyraźniej rośnie waga pytań o unijne granice zewnętrzne, ich charakter i specyfikę, lokalizację i funkcje.