Monografia ukazuje historię Komitetu Helsińskiego w Polsce, powstałego w opozycyjnym podziemiu na przełomie 1982 i 1983 r. Celem jego istnienia było dokumentowanie przypadków łamania praw człowieka przez aparat partyjno-państwowy PRL w dobie stanu wojennego i okresie „normalizacji”. Cykliczne raporty i inne analizy, sporządzane przez komitet do 1989 r. włącznie, miały służyć przede wszytkim nagłaśnianiu takich spraw na Zachodzie. W odróżnieniu od wielu innych podziemnych inicjatyw niezależnych komitet bardzo wcześnie nabrał cech klasycznej organizacji pozarządowej. Można zaryzykować stwierdzenie, że wpisywał się w profil typowej, współczesnej non governmental organisation (NGO) w nietypowej i historycznej rzeczywistości PRL lat osiemdziesiątych. To być może jego najważniejsza i najbardziej specyficzna cecha. Publikacja przygotowana przez Oddział IPN w Warszawie w ramach oddziałowego projektu badawczego „Warszawa nie?pokonana”.