Najsłynniejsza powieść Kraszewskiego, przenosi nas w czasy dawnej Słowiańszczyzny. Historia miłosna jest ukazana na tle walk plemiennych. Popiel, jego zła żona, myszy... Stara baśń – bez wątpienia najpopularniejsza i najbardziej lubiana przez czytelników powieść historyczna Józefa Ignacego Kraszewskiego; wydana w 1876 roku jako pierwsza z cyklu dwudziestu dziewięciu powieściowych kronik z dziejów Polski. Do dzisiaj wielokrotnie wznawiana. Stanowi wciągającą baśniową podróż do czasów początków państwa polskiego. Nawiązuje do słowiańskich legend, podań i pieśni, a jednocześnie z epickim rozmachem odtwarza życie codzienne, zwyczaje i obyczaje Słowian. Akcja powieści rozgrywa się w IX wieku, za panowania legendarnego kniazia Popiela. Na jego ziemiach narasta konflikt między starym i nowym, między Polską plemienną i rodową. Władca, jego żona Brunhilda i dworzanie są okrutni i bezwzględni, dopuszczają się morderstw i rozbojów. Dobrzy i prawi kmiecie, na czele z patriarchą rodu Wiszem, nie akceptują rządów Popiela. Niezgoda przeradza się w jawny bunt i chęć przejęcia władzy. Wkrótce kniaziem zostanie rozsądny Piast Kołodziej, dając początek nowej dynastii. W tle rozgrywa się wątek miłości młodego kmiecia Domana do pięknej kapłanki Dziwy. Doman uparcie zabiega o dziewczynę, ale ona za swoje powołanie uważa służbę bogom. Dzięki pewnemu splotowi wydarzeń, los sam podsunie jej właściwe rozwiązanie