Seria powieści Alfreda Szklarskiego o przygodach Tomka Wilmowskiego na różnych kontynentach. Między innymi chłopiec bierze udział w wyprawie łowieckiej na kangury w Australii i przeżywa niebezpieczne przygody w Afryce, żyje wśród czerwonoskórych Nawajów i Apaczów. W te niezwykłe przygody wpleciona jest historia odkryć dokonywanych przez polskich podróżników.

W ósmej części swych przygód Tomek z żoną Sally, ojcem i Karskimi wraca w okolice tajemniczego miasta Inków - dawnej stolicy Imperium Słońca. Smuga i Nowicki, którzy umożliwili im ucieczkę - teraz są uwięzieni w kamiennym mieście. Zdani na własne siły planują ucieczkę z tego legendarnego miejsca, w którym Smuga jest białym wodzem marionetką, a kapitan Nowicki najpilniej strzeżonym jeńcem. W ucieczce pomaga im wdzięczny za uratowanie żony i syna szaman Wolnych Kampów - Onari - ofiarowując z przeogromnego skarbca Inków grudki szczerego złota i bezcenne szmaragdy. Podróżnicy muszą jeszcze pokonać amazońską gęstwinę i przedrzeć się przez niebezpieczne terytoria Indian, aby ponownie spotkać się w gronie, w którym przeżyli tak wiele.