Tematem przewodnim tomu jest potencjalnie odróżniający się (domniemany) „międzyokres” wyznaczony dwiema cezurami pokrywającymi się z istotnymi wydarzeniami w historii Polski: śmiercią Józefa Stalina i przemianami wywołanymi dojściem do władzy częściowo nowej ekipy w październiku 1956 r. Chociaż nasza wiedza na temat stalinizmu oraz samego Października jest już dość obszerna i systematycznie pogłębiana, co uwidacznia się w powstających publikacjach naukowych, to problem przeobrażeń lat 1953–1956 zachodzących w różnych dziedzinach życia politycznego, społecznego, gospodarczego, kulturalnego, w mediach i w sztuce dotychczas nie został sprecyzowany i omówiony. Dość dużo wiemy na temat wydarzeń, które zachodziły we wspomnianym czasie, jednak naszym zdaniem winny być one dopiero podstawą do wyciągnięcia wniosków na temat transformacji systemowej bądź systemowego trwania.