W 2003 roku obchodzona jest osiemdziesiąta piąta rocznica odbudowy niepodległego Państwa Polskiego. Powrót Polski na mapę Europy był wydarzeniem o nieprzemijającym dla Polaków znaczeniu. Powstanie niepodległej Polski wywarło także duży wpływ na dzieje współczesnej Europy, zwłaszcza zaś na sytuację w Europie Środkowej i Środkowowschodniej. W tym regionie Polska zajęła kluczową pozycję nie tylko z racji położenia i wielkości terytorium, była bowiem ważnym przedmiotem ładu wersalskiego po pierwszej wojnie światowej. Polska jako sojusznik Francji od 1921 r. i Wielkiej Brytanii od 1939 r. współuczestniczyła w kształtowaniu "wielkiej europejskiej polityki". Z tych powodów odegrała istotną rolę w powstrzymaniu pochodu rewolucji bolszewickiej na zachód Europy oraz przeciwstawieniu się pokojowej ekspansji niemieckiego faszyzmu w Europie.

Polska historiografia dotycząca odbudowy i pierwszych lat niepodległości jest bardzo obszerna i obejmuje wiele szczegółowych zagadnień. Niniejszy tom studiów przygotowano z zamiarem poszerzenia wiedzy o opisywanym okresie. Dominują w nim opracowania związane z regionem Polski Zachodniej i Północnej (Wielkopolska i Pomorze), pojedyncze teksty są poświęcone sytuacji ogólnopolskiej lub też innym regionom kraju. Zawsze dotykają problematyki dotychczas z różnych powodów dokładniej nie zbadanej.

Prezentowany tom autorzy traktują jako udział toruńskiego środowiska historycznego w uczczeniu i upamiętnieniu rocznicy odbudowy Niepodległej Rzeczypospolitej.