Katowice są stosunkowo młodym miastem, niemniej jednak ich historia jest burzliwa i skomplikowana, ale zarazem ciekawa tak jak dzieje Górnego Śląska w minionym wieku.

Od początków XIX wieku, w oparciu o miejscowe zasoby węgla kamiennego i galmanu, na terenie Katowic zaczął rozwijać się przemysł, czemu towarzyszyła rozbudowa linii kolejowych. Spowodowało to, że osada stała się ważnym nadgranicznym węzłem komunikacji kolejowej i drogowej, a następnie ośrodkiem handlu między Niemcami, Rosją i Austro-Węgrami. Już od lat pięćdziesiątych trwały starania Wilhelma Grundmanna, a także jego zięcia – Richarda Holtze, o nadanie Katowicom praw miejskich, co ostatecznie nastąpiło 11 września 1865 roku, a 28 grudnia następnego roku wprowadzono zarząd miejski. W 1866 roku nowe miasto liczyło 4815 mieszkańców (w tym 3354 katolików, 888 ewangelików i 573 Żydów) i zajmowało powierzchnię 465 hektarów. Z głębi Niemiec przybywały masy osadników, miasto rozrastało się tak szybko, że uznano je za „junge deutsche Schopfung” – najnowszy cud we wschodniej części Niemiec.