Zbrodnia katyńska

Mord na polskich oficerach

„Tu każdy umierał długie minuty, każdy zastrzelony był indywidualnie, każdy czekał swojej kolejki, każdy wleczony był na brzeg grobu; tysiące za tysiącem“.

Kwiat armii i intligencji polskiej uwięziony w sowieckich obozach to blisko 18 tysięcy oficerów polskich, którzy po 17 wrzesnia 1939 roku zostali wzięci do niewoli przez Armię Czerwoną. Marzenie o powrocie do kraj nie miało się nigdy spełnić . 5 marca 1940 r. na wniosek NKWD Ławrientija Berii władze ZSRS, na czele z Józefem Stalinem, podjęły barbarzyńską decyzję o zmordowaniu 14 700 jeńców przebywających w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku.

3 kwietnia 1940 r. z Kozielska wywieziono pierwszą grupę polskich oficerów. Przwiezieni zostali koleją do stacji Gniezdowo pod Smoleńskiem, a stamtąd autobusami w poblíże Katynia, nad Dnieprem, 24 km od Smoleńska, gdzie dokonano podstęnej i haniebnej masowej zbrodni na niespotykaną skalę.

Kolekcja pod patronatem Prof. Normana Daviesa

Marsz Armii Andersa nie ma sobie równych w historii: sto dwadzieścia tysięcy ludzi przeszło

dwanaście tysięcy kilometrów. Rozsypani po „nieludzkiej ziemi” Polacy stawili się na wezwanie generała Andersa, licząc na ocalenie. Granice Związku Sowieckiego przekraczali z nadzieją na powrót do domów. Gdy zwyciężali Niemców pod Monte Cassino, Ankoną i Bolonią, wiedzieli już, że nadzieje te pozostaną niespełnione. To oni stali się namiastką wolnej Polski. Żołnierzom towarzyszyli cywile: dzieci, kobiety, starcy. Wszyscy oni próbowali normalnie żyć: działały szpitale, szkoły, sierocińce. Trudy ich marszu, codzienne rozterki, poświęcenie w boju, drobne radości i wielkie dramaty składają się tę na opowieść o jednym z najbardziej niezwykłych rozdziałów II wojny światowej.

W kolekcji „Szlak Andersa” pokazujemy ogromną różnorodność ludzi dowodzonych przez generała Andersa, cały wachlarz ich uczuć i przeżyć. W każdym z 40 tomów zamieszczono nieznane relacje świadków, niepublikowane dotąd materiały archiwalne oraz zdjęcia dokumentujące jeden z najbardziej niezwykłych rozdziałów II wojny światowej.